Wnikliwie analizując przepisy prawa na terenie naszego kraju, okazuje się, że osoby wykonujące usługi tłumaczeniowe mogą być zwolnione z VAT. Aby tak się stało, muszą zostać spełnione warunki, o których mowa w stosownych rozporządzeniach i ustawach.

Tak jak w przypadku każdej innej działalności gospodarczej, osoby wykonujące inne zawody zobowiązane są do płacenia podatków. Dotyczy to wszystkich, którzy uzyskują stałe przychody i zyski
z wykonywanej przez siebie pracy. Jak wygląda sprawa w przypadku tłumaczy? Czy usługi tłumaczenia są zwolnione z VAT? Jeśli tak, to na jakich zasadach i czy może to być dokonane zgodnie z prawem? Temat ten został wyjaśniony w specjalnej ustawie.

Idealnym przykładem, wyjaśniającym zagadnienie, czy usługa tłumaczenia są zwolnione z VAT jest osoba tłumacza, która świadczy swoje usługi na terytorium Polski od dnia 12 kwietnia 2012 roku. W ramach swojej działalności nie dokonuje ona importu towarów i usług, zaś zgodnie z art. 17 ust.
1 pkt 8 podatnikiem jest usługobiorca wszystkich usług. Przy wszystkich ustaleniach dodatkowo ustalone jest, że w ciągu jednego okresu rozliczeniowego, tłumacz nie uzyska wyższych przychodów, niż 150 tysięcy złotych.

Treść art. 113 Ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 roku stanowi:

1. Zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

2. Do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1, nie wlicza się:

1. 1. wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju oraz sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju;

   2. odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 zwolnienia podatkowe ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 zwolnienia od podatku organizacji międzynarodowych ust. 3,
      z wyjątkiem:

1. transakcji związanych z nieruchomościami,

2. usług, o których mowa w art. 43 zwolnienia podatkowe ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41,

3. usług ubezpieczeniowych

– jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych;

1. 1. odpłatnej dostawy towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych
      i prawnych podlegających amortyzacji.

3. (uchylony)

4. Podatnicy, o których mowa w ust. 1 i 9, mogą zrezygnować ze zwolnienia określonego
   w ust. 1 i 9 pod warunkiem pisemnego zawiadomienia o tym zamiarze naczelnika urzędu skarbowego przed początkiem miesiąca, w którym rezygnują ze zwolnienia, a w przypadku podatników rozpoczynających w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5 zakres przedmiotowy ustawy, którzy chcą zrezygnować ze zwolnienia od pierwszej wykonanej czynności – przed dniem wykonania tej czynności.

5. Jeżeli wartość sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie ust. 1 przekroczy kwotę, o której mowa w ust. 1, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę.

6. (uchylony)

7. (uchylony)

8. (uchylony)

9. Zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatnika rozpoczynającego w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5 zakres przedmiotowy ustawy, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty określonej w ust. 1.

10. Jeżeli faktyczna wartość sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie ust. 9, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej, przekroczy w trakcie roku podatkowego kwotę określoną w ust. 1, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę.

11. Podatnik, który utracił prawo do zwolnienia sprzedaży od podatku lub zrezygnował z tego zwolnienia, może, nie wcześniej niż po upływie roku, licząc od końca roku, w którym utracił prawo do zwolnienia lub zrezygnował z tego zwolnienia, ponownie skorzystać ze zwolnienia określonego w ust. 1.

12. 11a. Przepis ust. 11 stosuje się odpowiednio do podatnika będącego osobą fizyczną, który przed zakończeniem działalności gospodarczej utracił prawo do zwolnienia od podatku lub zrezygnował z tego zwolnienia, a następnie rozpoczął ponownie wykonywanie czynności,
    o których mowa w art. 5 zakres przedmiotowy ustawy.

13. W przypadku gdy między podatnikiem, o którym mowa w ust. 1 lub 9, a kontrahentem istnieje związek, o którym mowa w art. 32 określenie przez organ podatkowy wysokości obrotu ust. 2, który wpływa na wykazywaną przez podatnika w transakcjach z tym kontrahentem wartość sprzedaży w ten sposób, że jest ona niższa niż wartość rynkowa, dla określenia momentu utraty mocy zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 5 i 10, uwzględnia się wartość rynkową tych transakcji.

14. Zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do podatników:

1. 1. dokonujących dostaw:

1. towarów wymienionych w załączniku nr 12 do ustawy,

2. towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym, z wyjątkiem:

1. 1. – energii elektrycznej (PKWiU 35.11.10.0),

   2. – wyrobów tytoniowych,

   3. – samochodów osobowych, innych niż wymienione w lit. e, zaliczanych przez podatnika, na podstawie przepisów o podatku dochodowym, do środków trwałych podlegających amortyzacji,

3. budynków, budowli lub ich części, w przypadkach, o których mowa w art. 43 zwolnienia podatkowe, ust. 1 pkt 10 lit. a i b,

4. terenów budowlanych,

5. nowych środków transportu;

1. 1. świadczących usługi:

1. prawnicze,

2. w zakresie doradztwa, z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego,

3. jubilerskie;

2. nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju.

15. (uchylony)

W takiej sytuacji zastosowanie ma treść zgodna z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą. Wedle tego, opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług poddane są towary i usługi, które podlegają odpłatnej dostawie towarów i odpłatnemu świadczeniu usług na terytorium danego kraju. W tej sytuacji dostawa towarów rozumiana jest jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, czyli dokonanym przez tłumacza przełożeniem tekstu, a od tego z kolei warunkowane jest to, czy osoba wykonująca usługi tłumaczeniowe jest zwolniona z VAT. Znajduje to swoje zastosowanie w powyżej wymienionym przypadku, jak i innych, które są zgodne z Ustawą.

O tym, czy usługi tłumaczenia są zwolnione z VAT świadczy również § 27 rozporządzenia z dnia 28 marca 2011 roku, w którym zawarta jest lista towarów i usług, do których nie mają zastosowania prawa względem zwolnienia z podatku. W pozycjach 11, 12 i 13 wymieniono usługi jubilerskie, doradztwo z wyłączeniem doradztwa rolniczego związanego z uprawą roślin i hodowlą zwierząt oraz związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego i usługi prawnicze.

Mając na uwadze wszystkie ustalenia i odwołania do rozporządzenia, w takiej sytuacji osoba tłumacza będzie zwolniona z VAT przy usługach tłumaczeniowych. Świadczenie usług od 12 kwietnia 2012 roku na terytorium Polski, przy jednoczesnym braku wykazanego importu towarów i usług upoważnia taką osobę do uzyskania możliwości braku odprowadzania podatku. W przeciwnym razie, gdy jeden z czynników, na których opiera się sytuacja działalności gospodarczej, podstawa opodatkowania będzie zgodna z treścią rozporządzeń i ustaw.