Zastanawiałeś się kiedyś nad tym, do ilu książek nie miałbyś dostępu gdyby nie było tłumaczeń? Bez znajomości języków obcych musiałbyś się zadowolić tylko i wyłącznie autorami z rodzimego podwórka. Nie mógłbyś przeczytać opowieści o Harrym Potterze Rowling, nie miałbyś dostępu do „Milczenia owiec” Thomasa Harrisa, nie zrozumiałbyś twórczości Anny Achmatowej czy nie poznałbyś twórczości Mo Yana, laureata Literackiej Nagrody Nobla w 2012 roku. Miło potrafić czytać literaturę i poezję w języku ojczystym twórcy. Trzymanie oryginału w dłoniach to piękna sprawa, ale bez przekładów duży procent z nas nie miałby jakiegokolwiek dostępu do tych wszystkich wspaniałych utworów. A jak wydać tłumaczenie książki? Jak wygląda proces wydawniczy, którego celem jest wprowadzenie danej pozycji na rynki zagraniczne? Oto, co warto wiedzieć!

Jak wydać tłumaczoną książkę?

Henry Ford mawiał, że „patrząc zawsze przed siebie, myśląc o tym, jak zrobić jeszcze więcej, osiągniesz stan umysłu, w którym nie ma rzeczy niemożliwych”. Z kolei Peter Drucker zauważył kiedyś „praca to przedłużenie osobowości. To osiągnięcia. To jeden ze sposobów na zdefiniowanie siebie samego oraz określenie swojej wartości i poziomu człowieczeństwa”. Skoro tu jesteś i czytasz ten artykuł interesujesz się wydaniem tłumaczenia książki. Być może jesteś autorem lub tłumaczem lub wydawcą zainteresowanym przełożeniem jakiegoś tytułu na język obcy.

Jak w ogóle wygląda proces wydania przetłumaczonej książki? Z jakimi wymogami i sprawami jest związany? Oto kilka ważnych informacji, z którymi naprawdę warto się zapoznać.

• Jeżeli książka należy do Ciebie to sprawa jest prosta. Ty dysponujesz pełnią praw autorskich i możesz już w tej chwili podjąć wszelkie dostępne Ci kroki, aby szukać, znaleźć i wydać swój tytuł.
• Inaczej sprawa się ma, gdy chodzi o książkę kogoś innego. Tu trzeba sprawdzić czy prawa do tłumaczenia wciąż są wolne. Najprościej napisać do autora lub jego agenta literackiego i zapytać o to.
• Trzeba znaleźć wydawcę. Jak to zrobić? Prześwietl rynek i sprawdź, kto zajmuje się dokładnie taką tematyką i gatunkiem. Znajdź w księgarniach podobne tytuły i wynotuj wydawców. Nasza rada jest taka, że zupełnie nieopłacalne jest wysyłanie propozycji wydawniczej do niezliczonej liczby wydawców. O wiele lepszą i bardziej skuteczną strategią jest wyselekcjonowanie kilku lub kilkunastu wydawnictw.
• Zbierz wszystkie informacje o książce i prześlij wydawcy. Niech to nie będzie jednak tylko fragment lub całość utworu, ale i Twoje portfolio, doświadczenie w tłumaczeniu, pisaniu czy wyszukiwaniu ciekawych tytułów wydawniczych. Dobrze też stworzyć krótki tekst opisujący książkę – niech to będzie kilka linijek reklamujących wydawcy książkę, którą chcesz wydać.
• Wyślij propozycję wydawniczą.

Artykuły polecane dla Ciebie:

• „Ile zarabia tłumacz filmów?”
• „Lokalizacja oprogramowania”
• „Jak tłumaczyć piosenki?”
• „Kiedy wymagane jest tłumaczenie przysięgłe?”
• „Ile czasu zajmuje tłumaczenie?”

Kiedy warto przetłumaczyć książkę?

Pytasz się: kiedy warto przetłumaczyć książkę? A ja pytam się Ciebie, ile warte są Twoje marzenia i pragnienia o tym, aby wejść ze swoją książką na szerokie wody? Właśnie… Mark Twain twierdził, że „nie ma takiej rzeczy, której nie można by osiągnąć pracą. Nic nie leży poza jej zasięgiem. Złe obyczaje przemienia w dobre, niszczy złe zasady, a odradza dobre. Jest w stanie uczynić z człowieka anioła”. Henry Ford podkreślał, iż „nic nie jest szczególnie trudne do zrobienia, jeśli tylko rozłożyć to na etapy”. George Herbert zauważył z kolei, że „nie czekaj. Czas nigdy nie będzie odpowiedni. Zacznij od miejsca, w którym stoisz, i pracuj za pomocą dowolnych narzędzi, jakie masz do dyspozycji. Lepsze narzędzie znajdziesz po drodze”.

Podziałała na Ciebie ta „mała” dawka motywacji? W takim razie zastanówmy się, kiedy warto przetłumaczyć książkę? Oto kilka naszych przemyśleń na ten temat.

• Tłumaczenie tekstu książki warto zawsze wykonać, kiedy jest to po prostu Twoje marzenie.
• Przełóż swoją książkę, kiedy masz gotowy plan wejścia na konkretny rynek zagraniczny lub na rynek międzynarodowy.
• Tłumaczenie literackie opłaca się w przypadku książki, która odniosła sukces na polskim rynku lub na rynku międzynarodowym. W tym drugim przypadku
• Warto pomyśleć o procesie tłumaczenia w sytuacji, gdy przesłałeś fragment książki zagranicznemu agentowi literackiemu i ten stwierdził, że ten tytuł ma szansę na sukces.
• Zagraniczny wydawca nie ma zastrzeżeń do Twojej całej książki, zapoznał się z nią i wyraża chęć jej wydania. Warunek to wykonanie tłumaczenia.

Tłumaczenie książki – na co zwrócić uwagę?

Mark Twain powiedział „za dwadzieścia lat bardziej będziesz żałował tego, czego nie zrobiłeś, niż tego, co zrobiłeś. Więc odwiąż liny, opuść bezpieczną przystań. Złap w żagle pomyślne wiatry. Podróżuj, śnij, odkrywaj”. Chcesz wydać tłumaczenie książki? Świetnie! Zatrzymaj się jednak na chwilę i pomyśl o wszystkich kwestiach, które są dla ciebie niewiadome, problematyczne lub boisz się ich. Zajmijmy się teraz tym, na co powinieneś zwrócić uwagę przy tłumaczeniu książki.

• Tłumacz. Załóżmy, że chcesz przetłumaczyć książkę na język angielski. Wybieraj tylko i wyłącznie wśród tłumaczy z bogatym portfolio i umiejętnościami w tym języku.
• Specjalizacja tłumacza. Jeżeli Twoja książka to literatura piękna wybierz osobę wyspecjalizowaną właśnie w tym kierunku. Na stronie Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury możesz dowiedzieć się wiele ciekawych informacji na temat przedstawicieli tej specjalizacji.
• Cena tłumaczenia. Zwróć uwagę, że istnieje wiele czynników, które determinują to, ile zarabia tłumacz. Zanim dasz komuś zlecenie dokładnie omów kwestie finansowe. Dowiedź się czy rozliczenie będzie zależne od ilości znaków ze spacjami, stron, a może będzie zależne od czegoś zupełnie innego.
• Praca tłumacza czasem niestety może nie być tak zadowalająca się, jakby się sobie tego życzyło. Stąd do swojego tłumaczenia dobierz najbardziej odpowiedniego specjalistę. Co więcej, zweryfikuj go – poczytaj opinie innych klientów na temat danego człowieka.

Przetłumacz i wydaj!

Wiesz, jaki jest najprostszy sposób na spełnienie marzenia o przetłumaczeniu i wydaniu książki? Przetłumaczenie i wydanie jej! Ten proces zaczyna się jednak o wiele wcześniej, wtedy, gdy masz maszynopis i jesteś gotowy pokazać go światu. Już na tym etapie warto zadbać o korektę i redakcję. Dopilnować każdego szczegółu. Później można znaleźć wydawcę zagranicznego lub spróbować wydać książkę na własną rękę. Tu jednak nie obędzie się bez tłumacza literatury. Pamiętaj, aby powierzyć to zadanie tylko komuś, w kogo wierzysz.

Rynek wydawniczy na świecie stoi otworem przed Tobą. Wszystko, co musisz zrobić, to pokazać się. A nie uda Ci się ani zrobić, ani zrobić efektownie bez zawodowego tłumacza wyspecjalizowanego w przekładzie książki. Zainwestuj więc w dobrego specjalistę, człowieka, który zna się na tym, co robi, ale i kocha, to, co robi. A później znajdź zagraniczne wydawnictwo na własną rękę, z pomocą agenta literackiego lub ze wsparciem polskiego wydawcy. Marzenia się od tego, aby je spełniać!