Wolne, ale niezbyt często. Święta w Rosji i dni bez obowiązku pracy

Choć terytorialnie Rosja jest ogromnym krajem, niemal wszystkie święta obchodzone są w taki sam sposób i w tym samym czasie. Ilość dni wolnych, jakie Rosjanie mają w ciągu roku jest nieco mniejsza, niż na terenie naszego kraju.

Struktura religijna na terenie całej Rosji nie jest na bieżąco aktualizowana, ponieważ kraj ten jest wyjątkowo świecki i zapewnia swoim mieszkańcom wolność sumienia. Stało się tak głównie za sprawą 75-letniego okresu rządów socjalistycznych, podczas których wpływy religii były mocno zwalczane.

Ostatnie badanie amerykańskiej niedochodowej organizacji Pew Research Center dotyczące spisu ludności i wyznawanej wiary zostało wykonane w 2010 roku. Wedle niego, niemal co trzeci obywatel Rosji jest wyznania chrześcijańskiego (71% prawosławie, 1,8% protestanci, 0,5% katolicy). Ateiści stanowią około 16% całej populacji, natomiast muzułmanie – 10%.

Religia, a święta w Rosji

Spora ilość mieszkańców Rosji, która deklaruje się jako katolicy w prostej linii powoduje, że w kraju tym mocno przestrzegane są święta, zarówno religijne, jak i ustanowione przez władze. Część z nich różni się sposobem świętowania od tego, jaki widać w polskiej kulturze, ale podobnie jak u nas Rosjanie cieszą się w ciągu roku dniami wolnymi od pracy.

Święta w Rosji, podczas których Rosjanie nie mają obowiązku pracy to:

• 1 i 2 stycznia – Nowy Rok (Новый год) oraz 7-8 stycznia – Boże Narodzenie (Рождество Христово)

W Rosji w codziennym użytku funkcjonuje kalendarz gregoriański, co powoduje, że względem panującego w naszej kulturze kalendarza juliańskiego różnica między świętami Bożego Narodzenia wynosi 13 dni. Takie połączenie powoduje, że umiejętnie wykorzystany okres urlopowy może dać Rosjanom nawet 10 dni wolnych od pracy.

Zarówno Nowy Rok, który jest świętem państwowym, jak i Boże Narodzenie są najważniejszymi świętami w Rosji. Każdego roku są hucznie świętowane w każdym możliwym zakątku kraju.

• 23 lutego – Dzień Obrońców Ojczyzny (День защитника Отечества)

Państwowe święto, obchodzone w krajach dawnego Związku Radzieckiego (ponadto Białoruś, Kirgistan, Tadżykistan czy Naddniestrze). Ustanowione zostało w 1922 na cześć zwycięstwa Armii Czerwonej nad niemieckimi wojskami pod Pskowem i Narwą cztery lata wcześniej. Od 2002 roku święto w Rosji jest dniem wolnym od pracy.

• 8 marca – Międzynarodowy Dzień Kobiet (Международный женский день)

W rosyjskiej kulturze i historii odgrywa bardzo ważną rolę. 8 marca 1917 roku kobiety rozpoczęły rewolucję lutową, podczas której zostały im przyznane prawa wyborcze. Od 1966 roku jest dniem wolnym od pracy.

• 1 i 2 maja – Święto Pracy i Wiosny (Праздник труда и весны)

Podobnie jak w Polsce, 1 maja w Rosji obchodzony jest Dzień Pracy, który oczywiście jest dniem wolnym. Na początku ostatniej dekady XX wieku, po dokładnie stu latach zmieniono jego nazwę
na Święto Pracy i Wiosny.

• 9 maja – Dzień Zwycięstwa (День победы)

Świętowane w krajach byłego bloku wschodniego, upamiętniające zakończenie II wojny światowej. Dniem wolnym od pracy ustanowione zostało w 1946 roku.

• 12 czerwca – Dzień Rosji, Dzień Niepodległości (День независимости)

Jedno z najważniejszych świąt w Rosji. Upamiętnia ogłoszenie deklaracji niepodległości w 1990 roku oraz pierwsze wybory prezydenckie rok później. Świętem narodowym, a także dniem wolnym od pracy jest od 1994 roku.

• 4 listopada – Dzień Jedności Narodowej (День народного единства)

Upamiętnia zwycięstwo nad Polakami w 1612 roku, kiedy to Rosjanie zdobyli Kreml moskiewski Uważane za ,,zwycięskie” święto w Rosji. Początkowo zastępowało rocznicę wybuchu rewolucji październikowej, którą świętowano 7 listopada. Do zmiany nazwy i ustanowienia 4 listopada dniem wolnym od pracy doszło w grudniu 2004 roku.

• 12 grudnia – Dzień Konstytucji (День конституции)

Do zmiany daty tego święta w Rosji dochodziło trzykrotnie. Początkowo odbywało się 5 grudnia (do 1977 roku), następnie przeniesiono je na 7 października (do 1993 roku), natomiast obecnie świętowane 12 grudnia. Jest dniem wolnym od pracy.

Inne święta w Rosji

W Rosji okres Wielkanocy (Paschy) jest ruchomy, co wynika z kalendarza juliańskiego. W prawosławiu obchodzona jest zazwyczaj mniej więcej w połowie kwietnia, ale zdarza się, że wypada 8 kwietnia czy 1 maja. Z reguły Pascha zaczyna się wraz z nadejściem pierwszej niedzieli po pierwszej wiosennej pełni księżyca. Względem kalendarza gregoriańskiego, daty te od siebie się różnią.

Wśród innych popularnych świąt w Rosji wyróżnić można:

• 14 stycznia – Stary Nowy Rok (старым Новым Годом): według kalendarza juliańskiego, dzień ten jest odpowiednikiem 1 stycznia w wielu innych kulturach;

• 19 stycznia – Święto Chrztu Pańskiego (Крещение Господне): upamiętnia chrzest Jezusa Chrystusa w rzece Jordan. Łączone jest z Epifanią, czyli Objawieniem Pańskim;

• 14 lutego – Dzień Świętego Walentego (День святого валентина): podobnie jak w Polsce i wielu innych krajach;

• Siedem tygodni przez Wielkanocą – Masilenica (Масленица): czas uczt i zabaw, nazywany wschodniosłowiańskimi ostatkami;

• 22 czerwca – Dzień Pamięci i Żalu (День Памяти): upamiętnia rocznicę Wielkiej Wojny Ojczyźnianej, która wybuchła w 1941 roku;

• 22 sierpnia – Dzień Flagi Rosji (день Флаги россии): Rosjanie oddają część najważniejszemu symbolowi państwa;

• 30 października – Dzień Pamięci Ofiar Represji Politycznych (День памяти жертв политических репрессий): odbywa się ku czci zamordowanych i prześladowanych z powodów politycznych osób w czasach ZSRR. Jedno z najbardziej symbolicznych świąt w Rosji;

• Ostatnia niedziela listopada – Dzień Matki (День матери) – początkowo obchodzone 8 marca, przeniesione na ostatnią niedzielę listopada przez byłego prezydenta, Borysa Jelcyna.