Tłumaczenia konferencyjne są rodzajem tłumaczeń ustnych i zaliczane są do jednych  z najtrudniejszych do wykonania. Wynika to przede wszystkim ze specyfiki tego typu przełożeń, ale także ich znaczenia dla innych osób.

Konferencje, szkolenia, wykłady, wystąpienia – podczas każdego z takich wydarzeń główną rolę odgrywa prelegent, który ustnie przekazuje ważne treści, związane z charakterem spotkania. Niekiedy zdarza się, że nie posługuje się on podstawowym językiem, tradycyjnym dla danego kraju lub obecnej publiki. Z tego powodu bardzo ważną postacią jest tłumacz, który dokonuje tzw. tłumaczenia konferencyjnego.

Dla osoby tłumaczącej treść przemówienia nigdy nie jest to łatwe zadanie. Musi się ona odznaczać niebywałą podzielnością uwagi, umieć wczuć się w emocje, jakie towarzyszą prelegentowi, a przede wszystkim posiadać bogaty zasób słownictwa w danym języku.

Podział tłumaczeń konferencyjnych

Z uwagi na formę wykonywania, tłumaczenia konferencyjne dzielą się na dwie główne grupy:

• Tłumaczenie konsekutywne: zaczyna się dopiero wtedy, gdy mówca zakończy swoją wypowiedź, mając czas na przełożenie wymawianych przez niego zdań. Z uwagi na to, całość przemówienia może znacząco się wydłużyć. Osoba dokonująca takiego tłumaczenia musi mieć dobrą pamięć, ponieważ w jego gestii leży jak najbardziej dokładnie przekazanie publice tego, co powiedział prelegent;

• Tłumaczenia symultaniczne: odbywają się niemal w tym samym czasie, co wypowiedź prelegenta. Tłumacz ma bardzo mało czasu, aby usłyszeć, zrozumieć, przetworzyć
  i przetłumaczyć wypowiedź osoby prowadzącej wystąpienie, a następnie przekazać je szerszemu gronu. Do jego wykonania potrzebna jest specjalna, dźwiękoszczelna kabina oraz drugi tłumacz.

Obie formy charakteryzują się nieco inną specyfiką działania. Z uwagi na fakt, że należą one do tłumaczeń konferencyjnych, spotkać je można za każdym razem, kiedy wykład, przemowa czy szkolenie prowadzone jest przez osobę obcojęzyczną.

Kto może zostać tłumaczem konferencyjnym?

Szereg umiejętności, jakie potrzebne są do dokonania tłumaczenia zarówno konsekutywnego, jak i symultanicznego sprawia, że nie każdemu będzie pisane odgrywanie tej roli. Taka osoba musi przede wszystkim być odporna na stres, który przy natłoku przekazywanych informacji i konieczności wypowiedzenia ich z jak największą dokładnością może być ogromny.

Bardzo ważna jest również znajomość aspektów kulturalnych kraju, z którego pochodzi prelegent. Może się zdarzyć, że użyje on w swoim przemówieniu zwrotu, przysłowia, powiedzenia czy metafory kojarzonej tylko z daną narodowością. Cechą dobrego tłumacza konferencyjnego będzie umiejętność wyłapania kontekstu i przekazania takiej wypowiedzi w jak najdokładniejszej formie.

Do innych cech osoby, które wykonuje tłumaczenia konferencyjne zaliczyć można podzielność uwagi, umiejętność długiego skupienia się czy nawet poprawna dykcja i ciekawa barwa głosu. Wszystkie te zależności powodują, że publika obecna na wykładzie, szkoleniu czy przemówieniu dostanie niemal identyczną przemowę do tej, którą wygłasza główna osoba. Finalny efekt jest zatem uzależniony od kilku cech, którą zapewne nie każdy tłumacz mógłby się pochwalić.

Jak przygotować się do tłumaczenia konferencyjnego?

Większość tłumaczy konferencyjnych musi odpowiednio przygotować się do wykonania tego zadania. Zdarzają się osoby, które ,,idą na żywioł” i tłumaczą przemowę ,,z marszu”, ale zdecydowanie bardziej zalecane jest, aby zapoznać się ze wszystkimi szczegółami wykładu czy szkolenia, przy którym przyjdzie tłumaczowi pracować.

Aby jak najlepiej wykonać tłumaczenie konferencyjne, można się do niego przygotować stosując kilka technik:

1. Poznanie tematyki wystąpienia: przed rozpoczęciem danego wydarzenia, tłumacz konferencyjny musi wiedzieć, o czym ono będzie. Zaznajomienie się z tematyką zdecydowanie może pomóc w zrozumieniu słów wypowiadanych przez prelegenta, a następnie
   w precyzyjnym przekazywaniu informacji osobom obecnym na sali;

2. Tłumaczenie ,,na sucho”: aby złapać nawyk tłumaczenia konferencyjnego, dobrą praktyką jest założenie słuchawek, przygotowanie mikrofonu i rozpoczęcie tłumaczenia jakiegokolwiek obcojęzycznego filmu. W przypadku konsekutywnego, wystarczy w odpowiednim momencie zatrzymać jego odtwarzanie i przekładać dany tekst, natomiast symultanicznego – próbować na bieżąco tłumaczyć to, co mówi osoba z filmu;

3. Pomoc innego tłumacza: po próbie przełożenia tekstu w formie tłumaczenia konferencyjnego, można poprosić inne osoby, aby oceniły jakość pracy. Każdorazowa praca w tej roli skierowana jest do odbiorcy, dlatego opinia może stanowić cenne źródło wskazówek.

Tłumaczenia konferencyjne – przydatne zwroty

Niezależnie od języka wygłaszanej przemowy czy przekładanego tekstu, wśród tłumaczy konferencyjnych istnieje kilka zwrotów, które pomagają w dokładnym wykonywaniu tej czynności.
Są one przydatne podczas niemal każdej konferencji, wykładu czy szkolenia.

• Relay (zmiana) – dokonywanie tłumaczenia między dwoma językami przy jednoczesnym wykorzystaniu trzeciego,

• Retour (zwrotne) – rodzaj tłumaczenia, w którym wypowiedzi przekładane są z języka ojczystego na obcy,

• Tłumaczenie szeptane – sposób tłumaczenia polegający na przekazywaniu słów bezpośrednio do słuchawki, która znajduje się w uchu uczestnika; tłumacz siedzi obok,

• Tłumaczenie migowe – sposób na przekazywanie tłumaczenia symultanicznego przy użyciu werbalnych i niewerbalnych środków.